Theo thông lệ, cứ đến mỗi kỳ bầu cử, các dự luật mới lại được đưa ra trưng cầu dân ý qua lá phiếu người dân đi bầu. Phỏng theo yêu cầu của một số quý đồng hương tại Arizona, Việt Lifestyles xin dịch ra những dự luật Propositions của tiểu bang Arizona sẽ có trên lá phiếu bầu vào ngày 8 tháng 11 sắp tới đây. Hiểu được những dự luật này, những cử tri người Mỹ gốc Việt sẽ biết mình sẽ vote “YES” hay “NO” cho sự lựa chọn của mình. Khi những dự luật được phần đông cử tri bỏ phiếu thuận “YES”, chúng sẽ trở thành đạo luật và có hiệu lực trong thời gian tới.
PROPOSITION 128
Proposition 128 shall have the effect of amending the constitution to allow the state legislature to amend, divert funds from, or supersede an initiative or referendum measure enacted by the people of Arizona if the measure is found to contain illegal or unconstitutional language by the Arizona or United States Supreme Court.
Dự luật 128 sẽ cho phép các nhà lập pháp tiểu bang Arizona có quyền thay đổi bất kỳ các đề nghị hoặc sáng kiến nào đã được cử tri chấp thuận bị phát hiện là bất hợp pháp hoặc vi hiến pháp. Để thay đổi các đề nghị hoặc sáng kiến bất hợp pháp, các nhà lập pháp bang Arizona chỉ cần đa số phiếu thuận thay vì phải cần ba phần tư phiếu thuận.
Proposition 129 shall have the effect of amending the constitution to limit each initiative measure to a single subject and require that subject to be expressed in the title of the initiative measure.
Dự luật 129 sẽ giới hạn phạm vi của các sáng kiến cử tri để chỉ giải quyết một chủ đề tại một thời điểm. Những người ủng hộ nói rằng dự luật này sẽ giữ cho các cuộc bầu cử đơn giản và thân thiện với cử tri. Ngoài ra, việc giới hạn một chủ đề tại một ời điểm có thể ngăn cản các lật pháp phức tạp được đính kèm. Tuy nhiên, những người phản đối dự luật này cho rằng Proposition129 có thể ngăn cản quyền tự do ngôn luận của cáccử tri.
PROPOSITION 130
Proposition 130 shall have the effect of amending the constitution to consolidate property tax exemptions into a single section; removing the constitutional determinations as to the amounts of certain property tax exemptions, leaving the legislature to prescribe by law the qualifications for and amounts of property tax exemptions it creates; allowing property tax exemptions for resident veterans with disabilities, widows, and widowers regardless of when they became Arizona residents; and establishing that a person is not eligible for property tax exemption under more than one category as a widow, widower, person with a disability, or veteran with a disability.
Dự luật 130 Nếu được thông qua, dự luật này sẽ mang đến một số thay đổi liên quan đến miễn thuế tài sản và cho phép miễn thuế cho các cựu chiến binh khuyết tật, góavợ và góa phụ ngay khi họ trở thành cư dân Arizona.
PROPOSITION 131
Proposition 131 shall have the effect of amending the constitution to create the office of Lieutenant Governor beginning with the 2026 election; requiring that a nominee for Governor name a nominee for Lieutenant Governor to be jointly elected; replacing the Secretary of State with the Lieutenant Governor as first in the line of succession to the office of Governor; and provide that the Secretary of State, State Treasurer, Attorney General, and Superintendent of Public Instruction may succeed to the office of Governor regardless of whether they were elected.
Dự luật 131 nếu được thông qua, dự luật này sẽ đổi hiến pháp của tiểu bang Arizona và cho các nhà lập pháp lập ra vị trí Phó Thống đốc bắt đầu từ năm 2026 để thay thế vai trò ngoại trưởng (Secretary of State).
PROPOSITION 132
Proposition 132 shall have the effect of amending the constitution to require at least sixty percent of votes cast to approve an initiative or referendum that enacts a tax.
Dự luật 132 đòi hỏi bất kỳ ý kiến nào tạo ra một loại thuế mới trong Arizona phải nhận được 60% phiếu bầu chấp thuận từ các nhà lập pháp để trở thành luật.
PROPOSITION 209
Proposition 209 shall have the effect of reducing maximum interest rates on medical debt from ten percent to no more than three percent per year; increasing exemptions from all debt collection for certain personal assets, including a debtor’s home, household items, motor vehicle, and bank account from debt collection; adjusting exemptions from all debt collection for inflation beginning in 2024; decreasing the amount of disposable earnings subject to garnishment to no more than ten percent of disposable earnings but allowing a court to decrease the disposable earnings subject to garnishment to five percent based on extreme economic hardship.
Dự luật 209 chi trả cho các khoản nợ y tế, giảm lãi suất tối đa từ 10 xuống 3% và bảo vệ các tài sản khỏi bị tịch thu. Những người ủng hộ nói rằng dự luật này sẽ bảo vệ các gia đình và doanh nghiệp nhỏ và , giúp tiết kiệm tài sản của họ. Những người phản đối nói rằng nó có thể dẫn đến chi phí cao hơn cho những người khác và ngân hàng sẽ có xu hướng giảm cung cấp tài chính cho người dân Artizona.
PROPOSITION 211
Proposition 211 shall have the effect of requiring additional disclosures and reporting by entities and persons whose campaign media spending and/or in-kind contributions for campaign media spending exceeds $50,000 in statewide campaigns or $25,000 in other campaigns, including identifying original donors of contributions of more than $5,000 in aggregate; creating penalties for violations of the law; and allowing the Citizens Clean Elections Commission to adopt rules and enforce the provisions of the law.
Dự luật 211 Dự luật này nhắm vào “Tiền đen” (darkmoney) trong các cuộc bầu cử của tiểu bang chúng ta. Nếu được thông qua, dự luật này sẽ cấm ứng cử viên quyên góp số tiền lớn từ các nguồn ẩn danh và đòi hỏi ứng cử thườg xuyên báo cáo tài chánh cho tiểu bang.
PROPOSITION 308
Proposition 308 shall have the effect of allowing any Arizona student, regardless of immigration status, to be eligible for in-state tuition at state universities and community colleges if they graduated from, and spent at least two years attending, an Arizona public or private high school, or homeschool equivalent; allowing any Arizona student, regardless of immigration status, to be eligible for state financial aid at state universities and community colleges.
Dự luật 308 sẽ đảm bảo học phí đại học trong tiểu bang cho những sinh viên tốt nghiệp từ một trường học ở Arizona bất kể tình trạng nhập cư. Để đủ điều kiện, học sinh phải học ít nhất hai năm tại một trường công lập hoặc tư nhân ở tiểu bang Arizona. Học sinh cũng sẽ đủ điều kiện nhận hỗ trợ tài chính từ tiểu bang Arizona để ghi danh vào các trường đại học và cao đẳng cộng đồng (community college) trên toàn tiểu bang.
PROPOSITION 309
Proposition 309 would add requirements for Arizona citizens casting a mail-in ballot, as well as changing voter ID requirements for in-person voters. For mail-in voting, voters casting a mail-in ballot would have to add two new pieces of information to their affidavit: their date of birth and a voter ID number. The voter ID number would be the number on a voter’s driver’s license or government issued ID number, or the last four digits of their social security number. Currently, the voting affidavit only requires the signature of the voter. This signature is verified by comparing it to the voter’s signature on record with voter registration documents.
Dự luật 309 Nếu được thông qua, luật này sẽ yêu cầu cử tri ghi ngày sinh, số cử tri bầu cử, và chữ ký của họ ở bên ngoài phong bì chứa đựng lá phiếu trước khi gửi phong bì qua đường bưu điện.
PROPOSITION 310
Proposition 310 shall have the effect of establishing a Fire District Safety Fund; increasing the Transaction Privilege (Sales) and Use Tax by onetenth of one percent from January 1, 2023 through December 31, 2042 to pay for the Fund; and distributing monies from the Fund to fire districts on a monthly basis.
Dự luật 310 nếu được chấp thuận, dự luật này sẽ tăng thuế bán hàng (sales tax) tiểu bang lên một phần mời (1/10). Số tiền thu từ thuế sẽ được chuyển đến các trạm cứu hỏa trên toàn tiểu bang, chủ yếu là những trạm cứu hỏa ở khu vực nông thôn hẻo lánh. Những người ủng hộ dự luật này cho rằng số tiền này sẽ giúp cắt giảm thời gian phản hồi cho các cuộc gọi khẩn cấp ở các vùng nông thôn.